ଘୋଡା ଭଡା

ଘୋଡା ଭଡା

     ଚାନ୍ଦିପୁର ଗ୍ରାମରେ ମୋହନ ଓ ଶେଖର ନାମକ ଦୁଇଜଣ ଚାଷୀ ଥିଲେ । ମୋହନ ଜଣେ ସାଧାସିଧା ଓ ସରଳ ଲୋକ । କିନ୍ତୁ ଶେଖର ବହୁତ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ । ମୋହନର ସାଧୁପଣିଆରୁ ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ତାକୁ ଲୋକେ ଠକନ୍ତି ।

          କନ୍ଦମୂଳ ଆମଦାନୀ ପରେ ମୋହନ ଚାହିଁଲା ସେଗୁଡିକ ନେଇ ସହରରେ ବିକିଲେ କିଛି ଅଧିକ ପଇସା ପାଇବ । ସେଥିପାଇଁ ସେ ତା’ର ବନ୍ଧୁ ଶଙ୍କର ପାଖକୁ ଯାଇ କହିଲା, “ଭାଇ ଶଙ୍କର ଦିନକ ପାଇଁ ତୋ ଘୋଡାଟିକୁ ଦେଲେ ମୁଁ ସହରକୁ ଯାଇ ସେଠାରେ କନ୍ଦମୂଳ ଗୁଡିକ ବିକ୍ରି କରି ସଂଧ୍ୟା ସୁଦ୍ଧା ଫେରି ଆସନ୍ତି ।”

         ଶଙ୍କର କହିଲା, “ଭାଇ, ଏଇଟା କ’ଣ ଆଉ ବଡ କଥା । ହେଲେ ମୋ ଘୋଡା ତ କାଲିଠାରୁ କୁଆଡେ ପଳାଇଛି । ତେବେ ତୁ ରବି ଘରକୁ ଯାଇ ତା’ ଘୋଡାଟି ମାଗିପାରୁ । ଅବଶ୍ୟ ସିଏ ଟିକିଏ କଞ୍ଜୁସ୍ ।”

         ତା’ପରେ ମୋହନ ଯାଇ ରବି ଘରେ ପହଁଛି ତାକୁ ସବୁକଥା କହିଲା । ରବି କିଛି ସମୟ ଚିନ୍ତା କରି କହିଲା, “ଘୋଡା ତ ଦେବି, କିନ୍ତୁ ସେଥିପାଇଁ ତୋତେ ଭଡା ଦେବାକୁ ପଡିବ ।” ମୋହନ ବିଚରା କ’ଣ କରିବ । ବଡ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ସେ କହିଲା, “ଏବେ ତ ମୋ ପାଖରେ ଫଟା ପାହୁଲାଟିଏ ସୁଧା ନାହିଁ । ମୁଁ ଭାବିଥିଲି ତମେ ଶଙ୍କର ପରି ଦିନକ ପାଇଁ ଘୋଡାଟି ସେମିତି ଦେବ । ନିହାତି ଯଦି କିଛି ଚାହଁ ତେବେ ମୁଁ ସହରରୁ ଫେରିଲେ ଅଳ୍ପ କିଛି ଦେବି ।”

          “ନା, ନା, ମୁଁ ସେମିତି କାହାକୁ ଘୋଡା ଦିଏ ନାହିଁ । ଯଦି ପ୍ରକୃତରେ ତମର ଘୋଡାଟି ଦରକାର ତେବେ ଭଡା ବାବଦ ପନ୍ଦରଟି କଖାରୁ ଦେଇ ଦିଅ ।”

ମୋହନ କହିଲା “ଏଁ, ପନ୍ଦରଟି କଖାରୁ? ମୋ ଘରେ ତ ଏ ବର୍ଷର ଫସଲରୁ ଆଉ ମାତ୍ର ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ଅଛି ।”

             ରବି କହିଲା “ଆଚ୍ଛା ଏବେ ନିଜ ଘରୁ ପାଞ୍ଚଟି ଓ ଅନ୍ୟ କେଉଁଠୁ ଦଶଟି ମିଶାଇ ଆଣ । ତେବେ ଯାଇ ମୋ ଘୋଡାକୁ ତୁମେ ପାଇବ ।”

            ବିଚରା ମୋହନ ଆଉ କିଛି କହି ନପାରି ରବିର ସର୍ତ୍ତ ମାନିନେଲା । ସେ ରବି ଘରେ ନେଇ ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ଦେଇ ଆସିଲା । ତା’ପରେ ଦଶଟି ଯୋଗାଡ କରିବାକୁ ବାହାରି ଗଲା ।

              ରାସ୍ତାରେ ତା’ର ଶଙ୍କର ସହିତ ଦେଖା ହେଲା । ଶଙ୍କର କହିଲା, “ଭାଇ ମୋହନ, ତୋ ଭାଗ୍ୟ ଭଲ, ମୋ ଘୋଡା ଫେରି ଆସିଛି । ତୁ ଏବେ ତାକୁ ନେଇପାରୁ ।” ମୋହନ କହିଲା “କିନ୍ତୁ ମୁଁ ତ ରବିକୁ କଥା ଦେଇ ଫେରିଛି । ଆଉ ତା’ ଘୋଡାର ଭଡା ପନ୍ଦରଟି କଖାରୁ । ସେଥିରୁ ପାଞ୍ଚଟି ତ ମୁଁ ଦେଇଛି । ଏବେ ଆଉ ଦଶଟି ଯୋଗାଡ ଯନ୍ତ୍ର କରିବାକୁ ମୁଁ ଯାଉଛି । ଏବେ ପୁଣି କ’ଣ ହେବ?”

                “ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ଶେଖର ସେଇ ବାଟଦେଇ ଯାଉଥିଲା । ସେଠାକୁ ଆସି ସେ ସବୁକଥା ଶୁଣିଲା । ତା’ପରେ ସେ କହିଲା, “ମୋହନ ତୁ ଏବେ ରବି ପାଖକୁ ଯାଇ କହ କି ତୋର ଘୋଡା ଆଉ ଦରକାର ନାହିଁ । ସେ ତୋର ସେ ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ଫେରସ୍ତ ଦେଇ ଦେଉ ।”

            ମୋହନ କହିଲା “ରବିକୁ ଦେଖିଲେ ତ ମୋତେ ଭାରି ଭୟ ଲାଗେ । ମୁଁ ତାକୁ ପୁଣି ଏତେ କଥା କିପରି କହିବି?”

                  ଶେଖର କହିଲା “ଚାଲ, ମୁଁ ବି ତୋ ସହିତ ଯିବି ଓ ତୋ କଖାରୁତକ ତା’ଠାରୁ ଫେରାଇ ଆଣିବି ।” ଏବେ ମଜା ଦେଖିବାକୁ ଶଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ସଙ୍ଗରେ ଗଲା । ତିନିଜଣ ବନ୍ଧୁ ଯାଇ ରବି ଘରେ ପହଁଚିଲେ ।

              ରବି ସେ ତିନିଜଣଙ୍କୁ ଦେଖି ପଚାରିଲା, “କଥା କ’ଣ?” ତହୁଁ ସେ ଶେଖର କହିଲା ତୁମ ଘୋଡା ଦେଖିବାକୁ ଆସିଛୁ । କାହିଁ ତୁମ ଘୋଡା?

               ରବି କହିଲା “ତୁମ ସାମନାରେ ପରା ସେ ଠିଆ ହୋଇଛି । କିନ୍ତୁ ବାକି ଦଶଟି କଖାରୁ ନ ଦେଲେ ତ ମୁଁ ଏ ଘୋଡା ଦେଉନାହିଁ ।”

            “ଠିକ୍ ଅଛି, ଆମେ ତ ଦେବାକୁ ମନା କରୁନାହୁଁ । ତେବେ ଦେଖିବାକୁ ହେବ ଯେ ସେ ଘୋଡାଟି ଆମ କାମ ତୁଲାଇ ପାରିବ ନା ନାହିଁ ।” ଏତିକି କହି ଶେଖର ଯାଇ ସେ ଘୋଡାର ପିଠି ମାପିବାକୁ ଲାଗିଲା । ପିଠି ମାପୁ ମାପୁ ଶେଖର କହିଲା, “ମୋହନ, ତୋ ପାଇଁ ଦୁଇଚାଖଣ୍ଡ ସ୍ଥାନ ଦରକାର, ଆଉ ତୋ ପଛରେ ମୁଁ ବସିବା ପାଇଁ ଦେଢଚାଖଣ୍ଡ ସ୍ଥାନ ଦରକାର । ପୁଣି ମୋ ପଛରେ ମୋ ସ୍ତ୍ରୀ ବି ବସିବ । ତା’ ପାଇଁ ଅନ୍ତତଃ ଦୁଇଚାଖଣ୍ଡ ଲୋଡା । କିନ୍ତୁ ତୋ ସ୍ତ୍ରୀ ତ ଟିକିଏ ମୋଟା ନା? ତା’ ପାଇଁ ଦୁଇଚାଖଣ୍ଡ ଚାରି ଆଙ୍ଗୁଳି ସ୍ଥାନ ରଖିବା । ତାକୁ ଆଗରେ ବସାଇଲେ ଛୁଆମାନେ ପୁଣି କେଉଁଠି ବସିବେ? ତୋ ଝିଅଟି ତ ନିହାତି ସାନ ତାକୁ ଘୋଡାର ବେକ ଉପରେ ବସାଇ ଦେବା । ସାନପୁଅ ପାଇଁ ଜାଗା ଦରକାର ନାହିଁ । ସେ ତୋ ସ୍ତ୍ରୀ କୋଳରେ ବସିଯିବ ।”

            ଏ ସବୁକଥା ଶେଖରଠାରୁ ଶୁଣି ରବି ରାଗରେ ଥରିଲାଣି । ସେ ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା, “ବାସ୍, ସେତିକି ଥାଉ, ତମର ଆଉ ବୁଦ୍ଧିଭ୍ରଂଶ ହୋଇନାହିଁ ତ? କ’ଣ ଗୋଟିଏ ଘୋଡା ପିଠିରେ ଏତେ ଲୋକ ବସି ଯିବେ?”

              ଶେଖର ପଚାରିଲା “ଆରେ ଭାଇ, ସେକଥା ତ ଘୋଡା ବୁଝିବ । ଆମ ସମସ୍ୟା ହେଲା ଏତେଲୋକ ଘୋଡା ଉପରେ ବସି ଯାଇପାରିବେ ନା ନାହିଁ । ଆମେସବୁ ତୀର୍ଥ ବୁଲି ଯିବୁ ତ ସେଥିପାଇଁ ।”

            ରବି କହିଲା “ତୀର୍ଥ ଯାଅ କି ନର୍କକୁ ଯାଅ, କିନ୍ତୁ ମୋ ଘୋଡା ଉପରେ ଦୁଇଟା ବଂଶ ପୁରା ବସି ଯିବାକୁ କିଏ କହିଲା । ଏ ଅବସ୍ଥାରେ ମୁଁ ଘୋଡା ଆଦୌ ଦେଉ ନାହିଁ । କେବଳ ସହରକୁ ଯିବା ଆସିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଘୋଡା ଦେବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲି ।”

           ଶେଖର କହିଲା “ସହରକୁ ଯାଇ କ’ଣ ତୀର୍ଥ କରି ହେବ ମପାମପି କରି ଦେଖିଲି ଘୋଡା ପିଠି ଉପରେ ଜାଗା ଅଛି । ଟିକିଏ ଅସୁବିଧା ହେଲେ ବି ଚଳିଯିବ ।”

         ରବି କହିଲା “ଘୋଡା ନେବା ପୂର୍ବରୁ ତମେ ଏସବୁ କଥା କହିଲ ଭଲ କଲ । ନହେଲେ ତ ମୋ ଘୋଡାଟି ମରି ଯାଇଥା’ନ୍ତା । ମୁଁ ତୁମକୁ ଘୋଡା ଦେଉନାହିଁ । ବୁଝିଲ?”

           “ତମେ ତ ଘୋଡା ଦେବାକୁ କଥା ଦେଇଛ । ଆମେ ସେହି ଅନୁସାରେ ସବୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛୁ । ଏବେ ଆମର ଜିନିଷ ସବୁ ନଷ୍ଟ ହେବ । କଥା ଦେଇ ପୁଣି ଠକାଉଛ? ଏବେ ତାହେଲେ ଥାନାକୁ ଚାଲ ।” ପୁଣି ମୋହନକୁ ଅନାଇ ସେ କହିଲା, “ଆରେ ମୁଁ ତ ତୋ ବୁଢୀମା କଥା ପୁରାପୁରି ଭୁଲି ଯାଇଥିଲି । ସିଏ ବି ଯିବ ପୁଣି ଜିନିଷ ପତ୍ର କିଛି କିପରି ଲଟକାଇ ନେବା ସେସବୁ ଭାବି ଠିକ୍ କର ।”

           ରବି ରାଗିକରି କହିଲା “କୌଣସି ସର୍ତ୍ତରେ ବି ମୁଁ ଘୋଡା ଦେଉନାହିଁ । ତମେ କ’ଣ ମୋ ଘୋଡାକୁ ମାରି ଦେବାକୁ ଚାହଁ?”

             ଶେଖର କହିଲା “କହିଦେଲେ ହେଲା? ଠକେଇ ଅଭିଯୋଗରେ ତୁମକୁ ଏବେ ମୋ ସହିତ ଥାନାକୁ ଯିବାକୁ ହେବ । କଥା ଦେଇଛ ପୁଣି ଅଗ୍ରୀମ ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ନେଇ ଏବେ ମନା କରୁଛ?” ରବି କହିଲା “ତୁମ ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ଏବେ ନିଅ । ଏଠୁ ଯାଅ ।”

          ଶେଖର କହିଲା “ତମେ ତ ପନ୍ଦର କଖାରୁରେ ରାଜି ହୋଇଥିଲ । ଦଣ୍ଡ ସ୍ୱରୂପ ଆଉ ଦଶଟି ନ ଦେଲେ ଥାନାକୁ ଗଲି ।”

ରବି ରାଗିକରି କହିଲା “କିନ୍ତୁ ମୋହନ ତ ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ଦେଇଥିଲା ।”

ଶେଖର କହିଲା “ତେବେ ଦଣ୍ଡସ୍ୱରୂପ ତମକୁ କିଛି ଦେବାକୁ ତ ହେବ ।”

             ରବି ରାଗିଯାଇ ଆଉ କିଛି ଅଧିକା କଖାରୁ ଦେଇ କହିଲା, “ବାବା ଏଥର ଯାଅ ଆଉ ମୋତେ ପାଗଳ କରିଦିଅ ନାହିଁ ।”

              ଶେଖର ଓ ଶଙ୍କର ହସି ହସି ତା’ କଖାରୁତକ ତାକୁ ପୁଣି ଫେରାଇ ଦେଇ ମୋହନର ପାଞ୍ଚଟି କଖାରୁ ନେଇ ଆସିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ତିନି ବନ୍ଧୁଯାକ ଆନନ୍ଦରେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ।